Katowice rozpoczną prace nad strefą czystego transportu. Mieszkańcy i organizacje są za

Katowice, jako kolejne miasto w Polsce, rozpoczęły przygotowania do wprowadzenia strefy czystego transportu. Według danych z niedawnych pomiarów stężenia szkodliwych dla zdrowia tlenków azotu (NO2) wykonanych przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię (GZM), sytuacja w stolicy województwa jest fatalna. Potwierdza to także raport Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Z kolei badania opinii publicznej wskazują, że większość mieszkańców popiera SCT i ograniczenia dla najbardziej trujących pojazdów. Organizacje społeczne podkreślają, że strefa w Katowicach jest konieczna, by poradzić sobie z zanieczyszczeniem powietrza. 

Pomysł Katowic jest prosty - ograniczamy wjazd najbardziej zanieczyszczających pojazdów, które stanowią zdecydowaną mniejszość na polskich drogach. Zwykle dopuszczalne jest poruszanie się ponad 20-letnimi pojazdami z silnikami benzynowymi. Większe restrykcje dotyczą tych z silnikiem Diesla, ponieważ one zanieczyszczają powietrze zdecydowanie bardziej. Dla przykładu w Krakowie samochody osobowe z silnikami diesla Euro 4 i niższymi stanowiły jedynie 17 proc. samochodów osobowych, ale odpowiadały za 40 proc. całkowitych emisji NOx oraz 45 proc. całkowitych emisji cząstek stałych (PM). Samochody z normą Euro 5 stanowiły około 8 proc. aktywności samochodów osobowych, ale odpowiadały za 19 proc. emisji NOx.[4] 

- Z dostępnych analiz wynika, że ewentualne przyszłe regulacje mogłyby dotyczyć niewielkiego odsetka najstarszych i najbardziej emisyjnych pojazdów. Dlatego tak ważne jest rzetelne wyjaśnienie faktów i spokojna rozmowa, zamiast straszenia mieszkańców wizją nagłych zakazów czy paraliżu komunikacyjnego – komentuje katowicki radny Patryk Białas, przewodniczący Komisji Klimatu i Środowiska Rady Miasta Katowice.

Białas dodaje, że “miasto to także piesi, osoby korzystające z transportu publicznego, rodziny mieszkające przy ruchliwych ulicach. Strefa czystego transportu ma pomóc przywrócić równowagę między różnymi użytkownikami przestrzeni miejskiej" – wskazuje radny.

- Strefa czystego transportu w Katowicach powinna być jednym z działań Miasta dla ograniczania zanieczyszczeń komunikacyjnych - mówi Filip Jarmakowski z sekcji transportowej Polskiego Alarmu Smogowego. - Doświadczenia miast europejskich pokazują, że strefy czystego transportu obniżają stężenia NO2 i pyłów, poprawiając jakość powietrza już w ciągu pierwszych lat funkcjonowania. W Katowicach rozwiązanie to może jednocześnie wzmocnić atrakcyjność przestrzeni publicznych i sprzyjać rozwojowi transportu zbiorowego - podkreśla Jarmakowski.

Przedstawiciel PAS zwraca także uwagę na konieczność równoległych inwestycji w komunikację zbiorową czy infrastrukturę rowerową. - Takie działania zwiększają akceptację społeczną dla wprowadzanych zmian. Ważna jest również komunikacja miasta z mieszkańcami oparta na danych i faktach po to, aby ograniczyć ryzyko dezinformacji i kontrowersji.

Kolejnym etapem będą konsultacje społeczne. Dopiero po nim miasto zaproponuje konkretne rozwiązanie. Wtedy też powinniśmy poznać obszar proponowanej strefy, wyłączenia i konkretne normy, które będą musiały spełniać wjeżdżające pojazdy.

Dlaczego tlenki azotu są tak groźne? Lista zagrożeń jest długa, na co zwraca uwagę sama GZM w opublikowanym raporcie. “Badania nad wpływem jakości powietrza na zdrowie prowadzone przez Śląski Uniwersytet Medyczny pokazują wyraźny związek między zwiększonymi stężeniami dwutlenku azotu w powietrzu a występowaniem nagłych schorzeń serca i naczyń krwionośnych, takich jak zawał serca, udar mózgu czy migotanie przedsionków” – czytamy w podsumowaniu badań. - Liczne badania potwierdzają związek zanieczyszczeń transportowych z chorobami układu oddechowego i krążenia oraz ze skróceniem oczekiwanej długości życia. Podsumowując, strefa czystego transportu w Katowicach, jeżeli zostanie wprowadzona w sposób rozsądny, może mieć realny wpływ na poprawę jakości powietrza w mieście, co przełoży się na zdrowie mieszkańców - komentuje Filip Jarmakowski.